Als werktuigbouwkundig constructeur krijg ik regelmatig de vraag: Wanneer is een sterkteberekening verplicht? of Heb ik dit echt nodig? Het eerlijke antwoord: soms is een sterkteberekening wettelijk verplicht, maar vaak is het vooral verstandig of geeft het een geruststellend gevoel. En zorgt het dat jij ‘s-nachts kan slapen zonder badend in het zweet wakker te schrikken met nog het beeld op je netvlies van ontploffende of instortende zaken.
Over wat voor soort projecten gaat het vaak?
Wanneer is een sterkteberekening verplicht? . . . denk aan industriële toepassingen zoals:
• Opslagsilo’s, droogtorens, druk- en vacuümtanks en vaten
• Machines, apparaten en gereedschappen
• Wagenchassis, trailers, frames
• hijskranen, hijsframes, liften
• Staalconstructies ter ondersteuning van machines en installaties
• Behuizingen, klemmen, consoles, verbindingen
• En verder alles wat mechanisch belast wordt – van metaal of kunststof
Wanneer is een sterkteberekening verplicht?
Een sterkteberekening is onder andere wettelijk verplicht als:
• Het onderdeel onder de Europese Drukapparatuurrichtlijn (PED) valt (bijv. drukvaten, vacuümvaten).
• Er sprake is van explosiegevaar (bijv. stofexplosies in silo’s of droogtorens → ATEX).
• Het onderdeel onder de Machinerichtlijn valt en structureel belast wordt.
• Het onderdeel onder de hijskranen richtlijn valt
• Een keuringsinstantie (bijv. Notified Body) dit vereist voor CE-markering.
• De opdrachtgever of eindklant dit eist in het bestek of de specificaties.
In die gevallen is een sterkteberekening geen keuze, maar een voorwaarde voor toelating of certificering.
Wanneer is het verstandig om te kiezen voor een sterkteberekening?
Ook als het niet verplicht is, kan een sterkteberekening veel ellende voorkomen. Bijvoorbeeld:
• Als je iets nieuws ontwerpt of afwijkt van standaardoplossingen.
• Als je twijfelt over wanddikte, verbindingen of doorbuiging.
• Als je aansprakelijkheid wilt beperken als fabrikant of leverancier.
• Als je er niet helemaal gerust op bent of jouw constructie voldoende sterk is of voldoende levensduur heeft
• Als je klant vraagt om onderbouwing of traceerbaarheid.
• Als je wilt weten of iets “net aan” voldoet of juist ruim overgedimensioneerd is.
Een goede berekening geeft inzicht, rust en onderbouwing — vóórdat er iets misgaat.
Wat een sterkteberekening níet is
Een sterkteberekening is geen garantie. Het is een advies op basis van theorie. Ik werk met modellen, aannames en gegevens die jij aanlevert. Ik heb geen invloed op de uitvoering, montage of het gebruik in de praktijk. Daarom kan ik geen aansprakelijkheid accepteren voor schade of bezwijken. Uiteraard sta ik voor mijn eventuele fouten als ik die zou maken in mijn berekeningen en rapportages. Dat herstel ik dan zo spoedig mogelijk en uiteraard kosteloos. Daar heeft u altijd garantie op.
kortom . . . wanneer is een sterkteberekening verplicht?
Een sterkteberekening is soms verplicht, vaak verstandig, en altijd bedoeld om risico’s te verkleinen. Eigenlijk kan je wel stellen, hoe groter het risico voor mens en milieu, zoals letsel of erger, ten gevolge van het begeven van een constructie, des te eerder zal het verplicht zijn om het te laten doorrekenen op sterkte, stabiliteit en/of levensduur. En dat is zo logisch als wat natuurlijk. Maar . . . twijfel jij of jouw project een sterkteberekening nodig heeft? Neem gerust contact op — ik denk graag met je mee.